- podmiot [gmina] właściwa do zawarcia porozumienie, o którym mowa w § 9 ust. 1 rozporządzenia „taryfowego”

„…Porozumienie o którym mowa w § 9 rozporządzenia „taryfowego” należy zawrzeć wyłącznie z obecnym właścicielem majątku, tj. Gminą X. Alternatywne rozwiązanie zawarte w już pytaniu jest nie do przyjęcia, ponieważ pozostałe gminy nie dysponują obecnie tytułem prawnym do mienia. Innymi słowy, zgodnie z paremią, iż nikt nie może przenieść więcej prawa niż sam posiada. Gdyby zaś do zawarcia takiego porozumienia doszło, nie można wykluczyć w skrajnej sytuacji poddania go ocenie z punktu widzenia przepisów o nieważności czynności prawnych (art. 58 k.c.)…”

- koszty upomnień, wezwań do zapłaty, dojazdu pracowników w celu odcięcia dostaw wody

„…Większość przedsiębiorstw wkalkulowuje koszty upomnień do taryfy. Zdają się za tym przemawiać przepisy § 6

rozporządzenia taryfowego. Zdanie wstępne w tym przepisie jest bowiem sformułowane tak:

„Przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne ustala niezbędne przychody dla potrzeb obliczenia taryfowych cen i stawek opłat planowanych na rok obowiązywania taryf, uwzględniając w szczególności (…)”. Ów zwrot, „w szczególności”, umożliwiałby wliczyć do niezbędnych przychodów koszty upomnień, jednakże tej możliwości przeczy wzór w tabeli C i D – załącznikach do rozporządzenia taryfowego.

W tabelach tych potraktowano wyliczenie niezbędnych przychodów jako wyczerpujące – dlatego musiałoby stanowić naruszenie normatywnego wzorca, zarówno:
- wliczenie kosztów upomnień (windykacji) do innej pozycji,
- wyodrębnienie dodatkowej pozycji w tabeli C i D, której tam nie przewidziano.

Powodowałoby to w rezultacie ową „niezgodność z przepisami”, o której mowa w art. 24 ust. 5 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków – tj. Dz. U. 2006 r. Nr 123 poz. 858 ze zm. (dalej: ustawa), dającą prawo do odmowy zatwierdzonych taryf…”

- skarga na rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody stwierdzające nieważność uchwały w sprawie zatwierdzenia taryfy

„…Organ nadzoru powołuje się w tym miejscu na wyrok z dn. 3 listopada 2009 r. WSA w Gliwicach, sygn. II SA/Gl 637/09, który ma być argumentem na rzecz tezy Wojewody Zachodniopomorskiego o naruszeniu przez Radę Miejską w Choszcznie jednego z przepisów § 13 rozporządzenia Ministra Budownictwa. Warto więc zwrócić uwagę, że Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zarzucił organowi stanowiącemu naruszenie przepisów rozporządzenia Ministra Budownictwa poprzez bezprawne zastosowanie kryterium średnicy wodomierza jako miernika różnicującego stawki abonamentowe, co w przypadku uchwały Rady Miejskiej w Choszcznie w ogóle nie miało miejsca. Za argumentacją organu nadzoru ma też rzekomo przemawiać wyrok NSA z 3.11.2009 r., II OSK 1258/09. Tymczasem jest to wyrok, który zapadł w wyniku skargi kasacyjnej Gminy Koziegłowy od ww. wyroku WSA w Gliwicach w tej samej sprawie uzależniania wysokości opłat stałych od średnicy wodomierza głównego. Orzeczenie to spotkało się w części z druzgoczącą krytyką w literaturze (Henryk Palarz, Opłaty abonamentowe w taryfach dla wody i ścieków, „Finanse Komunalne” Nr 10/2010, s. 60-61)…”

- odpowiedź na skargę na regulamin zaopatrzenia w wodę

„…Nie został naruszony art. 24 ust. 5 ustawy, ponieważ przepis ten stanowi o procedurze zatwierdzania taryf, nie zaś Regulaminu. Autor skargi miał zapewne zamiar postawienia zarzutu naruszenia art. 27 ust. 5 ustawy, iż „w razie braku urządzeń pomiarowych ilość odprowadzonych ścieków ustala się na podstawie umowy, o której mowa w art. 6 ust. 1, jako równą ilości wody pobranej lub określonej w umowie”. Także ten przepis nie został naruszony postanowieniami Regulaminu, ponieważ w przypadku obciążania za odprowadzanie wód opadowych i roztopowych spełniona została hipoteza normy prawnej, tzn. występuje „brak urządzeń pomiarowych”, a w takim przypadku Spółka ma do wyboru dwie dyspozycje tej normy:
- określenie ilości odprowadzonych ścieków jako równą ilości wody pobranej (wariant nieprzydatny, bezprzedmiotowy przy wodach opadowych i roztopowych),
- określenie ilości odprowadzonych ścieków jako określonej w umowie – i ten sposób rozliczeń został przyjęty w praktyce.
Natomiast „przelicznik m2” wbrew twierdzeniom autora skargi został przyjęty w przepisach prawa, a konkretnie w § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Budownictwa z dnia 28 czerwca 2006 r. w sprawie określania taryf, wzoru wniosku o zatwierdzenie taryf oraz warunków rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków - Dz. U. Nr 127, poz. 886 (dalej: rozporządzenie taryfowe). Nie naruszono więc art. 27 ust. 5 ustawy, ponieważ żadne postanowienie Regulaminu nie jest sprzeczne z tym przepisem. Nie jest też sprzeczna z tym przepisem praktyka Spółki, co w tym przypadku notabene nie podlega ocenie, ponieważ ocenie podlega tylko zgodność z prawem podjętej uchwały…”

- wpływ sytuacji powodziowej na taryfę

„…Powódź i jej konsekwencje dotyczące Spółki to nieprzewidziana zmiana warunków prowadzenia działalności gospodarczej, w tym warunków ekonomicznych. Zmiana ta może wystąpić zarówno na korzyść, jak i niekorzyść przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego. Taką zmianą w analizowanym przypadku jest np. zmniejszenie zużycia energii elektrycznej (zmniejszenie kosztów); w innym hipotetycznym przypadku może to być np. likwidacja dużego odbiorcy usług (zmniejszenie planowanych przychodów) i wynikające stąd straty. Każdy taka sytuacja, czyli wystąpienie nieprzewidzianych kosztów lub niewystąpienie zaplanowanych kosztów, nawet powodująca drastyczne konsekwencje w strukturze przychodów nie upoważnia do zmiany taryf przed upływem roku. Taryfy kalkulowane są na zasadzie kosztów planowanych, zgodnie z § 7 rozporządzenia Ministra Budownictwa z dnia 28 czerwca 2006 r. w sprawie określania taryf, wzoru wniosku o zatwierdzenie taryf oraz warunków rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków (Dz. U. Nr 127, poz. 886). Koszty planowane to koszty poniesione w po¬przednim roku obrachunkowym z uwzględnieniem zmian tych kosztów w roku obowiązywania taryfy, wynikających ze zmiany warunków ekonomicznych, a więc zmian warunków zachodzących zarówno wewnątrz przedsiębiorstwa, jak i w jego otoczeniu...”

- brak amortyzacji w taryfie zakładu budżetowego

„…Większość przedsiębiorstw [wodociągowo-kanalizacyjnych] działających w formie zakładów budżetowych czy jednostek budżetowych (jest ich około 45%) nie uwzględnia amortyzacji w niezbędnych przychodach”, a zgodnie z § 9 ust. 3 nie muszą, a jedynie mogą to robić, pod warunkiem że środki pochodzące z amortyzacji lub umorzenia będą stanowić wyłącznie źródło finansowania modernizacji i odtworzenia środków trwałych oraz spłaty kredytów i pożyczek zaciągniętych na sfinansowanie inwestycji. Jeżeli kosztów amortyzacji brak w taryfie, powoduje to zniekształcenia w kalkulacjach taryf, niezapewnianie przez taryfy niezbędnych przychodów, nieprzestrzeganie zasady „zanieczyszczający płaci” i pokrywanie z budżetów publicznych sum, które powinni uiścić odbiorcy usług. Może nastąpić zachwianie sprawności technicznej infrastruktury wod-kan w gminie w związku z brakiem zabezpieczenia środków na realizację zadań związanych z budową urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych, przez co zakład może się nie wywiązać z obowiązku zapewnienia zdolności posiadanych urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych do realizacji dostaw wody pod odpowiednim ciśnieniem i odpowiedniej ilości oraz dostaw wody i odprowadzania ścieków w sposób ciągły i niezawodny…”

- hurtowe zapatrzenie w wodę

„…Nowy przepis rozwiązuje kwestię zakupu wody przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne. Przedsiębiorstwo takie może samodzielnie ujmować wodę, ale może też dokonywać zakupu wody ujmowanej z terenów innych gmin w całości lub w ilości uzupełniającej w stosunku do własnych możliwości produkcyjnych. Brak przepisu ust. 1a w art. 6 ustawy mógł prowadzić do obowiązku sprzedaży wody innemu przedsiębiorstwu wodociągowo-kanalizacyjnemu według taryf ustalonych dla sprzedawcy (dostawcy) wody. Na marginesie można tu jednak dodać, że już w roku poprzedzającym wspomnianą nowelizację, w wyroku Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 7 grudnia 2004 r. sygn. akt SA/Kr 474/04, stwierdzono, iż przepisy ustawy o zbiorowym (…) nie znajdują zastosowania do tych podmiotów, które zajmują się działalnością hurtową. Istniejące od 2005 r. ustawowe uregulowanie oznacza, że cena zakupu wody znajdzie się poza merytoryczną (cenową) kontrolą sprawowaną przez gminy na etapie zatwierdzania taryf…”

- zakres odpowiedzialności PWiK w sytuacji, kiedy właściciel budynku wielolokalowego i jednocześnie odbiorca wody, odcina dostawę wody osobie korzystającej z lokalu w tym budynku

„…Działania polegające na samowolnym odcinaniu dostawy wody może skutkować odpowiedzialnością odszkodowawczą w razie procesu wytoczonego przez niepłacącego dłużnika. Chodzi tu o ewentualne odszkodowanie oraz zadośćuczynienie. W pierwszym przypadku szkoda może polegać na ponoszeniu dodatkowych kosztów (zakupu, dowożenia wody do spożycia, korzystania z łaźni), w drugim – zadośćuczynienia można skutecznie domagać się za przymusowe pozostawanie w upokarzającej sytuacji, która uniemożliwia normalne funkcjonowanie człowieka. W świetle powyższego, samodzielne działanie właściciela (zarządcy) budynku polegające na wstrzymaniu dostawy wody do lokalu, niezależnie od motywów i niezależnie od tego, czy przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne zawarło umowę o zaopatrzenie w wodę z osobą korzystającą z lokalu, czy też nie, jest działaniem innego podmiotu, za które przedsiębiorstwo to (w niniejszym przypadku Spółka) nie ponosi odpowiedzialności…”
- jednakowe grupy odbiorców usług w wielu obsługiwanych gminach
„…Spółka będąca stroną porozumienia międzygminnego ustalając taryfę dla zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków jako kryterium alokacji kosztów na grupy odbiorców przyjmuje zatem różnice w ponoszonych kosztach dla wskazanych grup w działalności zbiorowego zaopatrzenia w wodę lub zbiorowego odprowadzania ścieków, a nie kryterium terytorialne (poszczególne gminy wchodzące w skład porozumienia międzygminnego). Istnieje jedynie możliwość, a nie obligatoryjność podziału odbiorców usług na grupy taryfowe związane ze świadczeniem usług w poszczególnych gminach. Spółka może różnicować taryfowe ceny i stawki opłat za wodę i ścieki na poszczególne gminy, jeżeli jest w stanie podzielić odbiorców usług na taryfowe grupy odbiorców usług i przypisać tym grupom właściwe tylko dla nich koszty. Jeżeli zatem w poszczególnych gminach nie występuje wyraźne zróżnicowanie kosztów świadczenia usług, które da się przypisać grupie odbiorców (tej gminie), Spółka nie ma obowiązku podziału odbiorców na grupy - gminy…”